Violinist in Balance

Violinist in Balance Willemijn Zwikstra
Alexander aan het werk met een leerling

Van 2003 tot 2005 was Willemijn lid van het onderzoeksteam van Violinist in Balance. Dit project werd geleid door Crissman Taylor, oud-violiste en docente Alexandertechniek aan het Utrechts Conservatorium. De Alexandertechniek werd aan het begin van de vorige eeuw ontwikkeld door stemacteur Frederik Matthias Alexander. Hij bedacht een methode die de leerling persoonlijke spanningspatronen doet ontdekken en leert loslaten. Tegelijk met het afleren van ongezonde bewegingspatronen krijgt de leerling een bij hem of haar passend en efficiënt bewegingspatroon aangeleerd. Crissman Taylor hielp jarenlang violisten aan een gezond bewegingspatroon, maar ontdekte dat zij al snel terugvielen in hun oude gewoontes door de kinhouders en schoudersteunen die zij gebruikten. Tijdens het onderzoek Violinist in Balance onderzocht Crissman met een team van elf viool- en altvioolstudenten de mogelijkheden van het individueel aanpassen van kinhouders en schoudersteunen. De studenten kregen wekelijks Alexandertechnieklessen en probeerden daarnaast allerlei kinhouders en schoudersteunen uit en lieten die aanpassen aan hun wensen. Hierdoor verbeterden zowel de viooltechniek als het speelcomfort. Bekijk voor meer informatie de video over het onderzoek.

Willemijn was één van de studenten in het onderzoek en de enige van hen die in Nederland lesgeeft. Door haar ervaringen met Violinist in Balance is Willemijn in staat haar leerlingen optimaal te begeleiden in het vinden van een goede kinhouder en van materiaal onder de viool. Iedere leerling is anders en heeft aan zijn lichaam aangepast materiaal nodig. In de praktijk blijkt dat de meeste leerlingen een kinhouder in het midden over het staartstuk het prettigst vinden. Veel leerlingen gebruiken ook een verhoogde kinhouder. Kinhouders van het Fleschmodel zijn in verschillende hoogtes verkrijgbaar bij Vioolbouwer Bert Boon in Callantsoog. Niet iedere leerling vindt een schoudersteun prettig. Een goed alternatief is de Belvelin Collarbone Rest. Deze kan met elastiek aan de viool worden bevestigd, waardoor de violist zelf de plek kan kiezen waar hij steun nodig heeft.

Door Willemijns ervaringen met Alexandertechniek en het onderzoek Violinist in Balance veranderde haar visie op viooltechniek. Veel violisten doen erg hun best om een mooie klank of veel klank te maken. Willemijn leert haar leerlingen te werken vanuit de mogelijkheden van de viool en de strijkstok, zodat de leerling met de techniek de instrumenten niet tegenwerkt, maar optimaal leert benutten.